: « نماز شب مايه سلامتى جسم و متوسل شدن به اخلاق پيامبران و موجب رضايت پروردگار عالميان است »
- 6. امام صادق(ع) فرمود: «عليکم بصلاة الليل فأنّها سنّة نبيکم و دأب الصالحين قبلکم و مطردة الداء عن اجسادکم؛ بر شما باد به نماز شب خواندن، زيرا سنت پيامبرتان است و روش صالحان قبل از شما بوده و دردها را از جسم شما برطرف مي کند.»7. «نماز شب مايه شرافت مؤمن است، و سلامتى جسم را در پى دارد، كفّاره گناهان روز است، وحشت قبر را از بين مى برد، چهره را نورانى مى كند، و سبب فراوانى روزى مى گردد»رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «آيا چهره نماز شب خوانها را نمى بينيد كه از همه چهره ها زيباتر است؟ اين براى آن است كه آنان هنگام شب با خداى سبحان خلوت كرده اند و خداى تعالى جامه اى از نور خود بر چهره ايشان پوشانيد.»9. قال على (عليه السلام): «ما تركت صلوة اليل منذ سمعت قول النبى (صلى الله عليه وآله): صلوة اليل نور فقال ابن الكواء: و لا ليلة الهرير؟ قال ليلة الهرير. »
از زمانيكه گفتار رسول خدا (صلى الله عليه وآله) را شنيدم كه فرمود: نماز شب نور است، نماز شب را ترك نكردم. ابن كواء عرض كرد: حتى در اليلة الهرير (هم آن را ترك نكرديد؟) فرمودند: حتى در ليلة الهرير هم آن را ترك نكردم.
- 10. «حافظوا علي الصلاة الليل، فانها حرمة الرب، تدر الرزق و تحسن الوجه و تضمن رزق النهار و طولوا الوقوف في الوتر؛ فانه روي: من طول الوقوف في الوتر، قل وقوفه يوم القيامة؛
بر نماز شب و تهجد، مراقبت و مداومت کنيد؛ زيرا که نماز شب ، احترام به ساحت اقدس پروردگار است؛ آن موجب افزايش روزي ميگردد و چهرهها را زيبا ميسازد و رزق آن روز را ضمانت ميکند. در نماز وتر درنگ و وقوف بسيار کنيد؛ زيرا که در حديث آمده است که: هر کس در نماز وتر خود، درنگ بسيار کند، وقوف و درنگ او در محشر و روز قيامت، اندک خواهد گشت».11. عن ابی عبدالله: «تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ تُدِرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِي الدَّيْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ»12. «انَّ صَلَاةَ اللَّيْلِ تُدِرُّ الرِّزْقَ وَ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُرْضِي الرَّبَّ وَ تَنْفِي السَّيِّئَاتِ»13. از امام رضا عليهالسلام پرسيدند: از چه رو شب زندهداران مؤمن، خوش سيماتر از ديگراناند؟ فرمود: «لانهم خلوا بربهم، فکساهم الله من نوره»؛ به جهت اين که آنان با پروردگار خويش خلوت ميکنند و خداوند آنان را، با جامهاي از نور پوشانده است».14. قال الصادق عليه السلام: «صلاة اليل تبيض الوجه و صلاة الليل تطيب الريح و صلاة اليل تجلب الرزق»
بررسی روايات:
نگاهی به روایاتی که درباره نماز شب شده و در آن بر روی سلامتی جسم تاکید دارد، نشان می دهد که تعدادی از آنها به صورت مطلق است و فرمودند که نماز شب در سلامتی انسان موثر است و در بعضی از روایات اشاره ای به شادابی جسم و نشاط انسان در روز دارد که شاید یک دلیل آن این باشد که وقتی کسی در نیمه شب با خدای خود راز و نیاز میکند طبق روایات باعث نورانی شدن او می شود و این نورانیت باعث جذب افراد به او و محبت دیگران به او می شود در نتیجه محبت باعث شادابی انسان می شود. در بعضی از روایتها هم که فرمودند نماز شب باعث می شود درد از بدن خارج شود و باز در روایاتی که زیاد هستند به طور غیرمستقیم به سلامتی اشاره دارد این که روزی افراد زباد می شود و در روزی که نماز شب خوانده گرسنه نمیماند؛ که این به این معناست او دچار بیماریهایی که سرچشمه آن کمبود مواد غذایی است دچار نمی شود.
پس روایات به دو صورت اشاره به سلامتی جسم و جان دارد:
- 1. به صورت مستقیم : روایاتی که دلالت دارند نماز شب در سلامتی موثر است.
- 2. به صورت غیرمستقیم دلالت دارد مثل روایاتی که دلالت بر شادبی و سیر شدن از غذا و ... دارد.
صحت و سقم روايات:
زمانی انسان به یک روایت اعتقاد راسخ پیدا می کند که برایش ثابت شود آن روایت از منبع عصمت و بدون اشتباه صادر شده است. حال برای اینکه سلامتی جسمی بدست آمده از نماز شب برای ما روشن شود باید روایات را بررسی کنیم و ببینم آبا واقعا این روایات صحیح هستند یا خیر؟ که به بررسی آن می پردازيم :
- 1. محمد بن حسن :
روایت : ضعیف اتصال: مرفوع نوع سند: تعلیق و ضمیر
- 2. آدم بن اسحاق:
آدم بن اسحاق بن الاشعری شخصی امامی و مورد ثقه« قمي ثقة له كتاب يرويه عنه محمد بن عبد الجبار و أحمد بن محمد بن خالد. أخبرنا محمد بن علي قال: حدثنا أحمد بن محمد بن يحيى قال: حدثنا أحمد بن إدريس عن محمد بن عبد الجبار قال: حدثنا آدم بن إسحاق »
نوع سند روایت چهاردهم: مرسل و ضمیر
ارزیابی راوی: ضعیف می باشد
ارزیابی روایت: ضعیف، اتصال آن مرفوع می باشد.
نتیجه: به نظر به این روایت نمی توان استناد کرد .
- 3. سعد بن عبد الله القمي:
ایشان امامی و ثقه جلیل بوده اند کنیه ایشان ابوالقاسم بوده . از ایشان در رجال« جليل القدر»
از افراد بسیار زیادی نقل روایت و افراد زیادی از او نقل روایت کرده است. طبقه او « علی بن موسی الرضا علیه السلام» .
به نظر راوی مورد اعتماد می باشد.
ارزیابی راوی: مسند و عادی
نتیجه : به روایت سیزدهم در مجموع می توان استدلال کرد.
- 4. القاسم بن یحیی بن الحسن بن راشد:
ایشان «إمامي،ضعيفعندابنالغضائريوالتحقيق:إنهثقة» هستند . طبقه ایشان « الرضا علیه السلام » و لقب ایشان الراشدی (ست) می باشد. در توصیف کتب رجالی
- 5. محمد بن مسلم بن شهاب الزهري:
عاميمشهور،ثقةعندهم، طبقه او زين العابدين عليه السلام(جخ،قي) - الصادق عليه السلام(جخ) ، لقب او الزهري(جخ) المدني(جخ)، در کتب رجالی از او به عدو گفته شده است: در رجال الطوسي
- 6. محمد بن یحیی عطار :
ایشان امامی و فردی ثقه و جلیل بوده اند لقب ایشان العطار(جش،جخ) القمي(جش) قمي(جخ) بوده است و کنیه اش ابوجعفر
در رجال نجاشی صفحه 353 در مورد ایشان آمده : «شيخ أصحابنا في زمانه ثقة عين» و در الخلاصه
در رجال
ارزیابی به این صورت است که روایات ایشان صحیح و سند آن مسند است
با این حال روایتی که از ایشان نقل شده کاملا قابل استناد است.
نتیجه :
اکثر روایاتی که در مورد سلامتی جسم در نماز شب وجود دارد تا آنجا که حقیر توانستم بررسی کنم نشان می دهد که بعضی از روات ضعیف هستند لذا نمی توان به آن روایات اسناد کرد ولی بعضی از روایتها هم صحیح است و می توان به آن اسناد کرد اما به سه نکته اصلی می توان اشاره کرد که قابل تامل است :
- 1. از آنجا که این مساله، یک مساله مستحبی است لذا وجود یک روایت صحیح هم می تواند ما را نسبت به آن امر، امیدوار کند.
- 2. از آنجا که در مضمون روایتی آمده است که اگر روایتی شنیدید و به آن عمل کنید ثواب آن عمل را برده است هر چند از ما صادر نشده است.
- 3. انجام ندادن یک امر مستحبی، اشکالی در ایمان انسان بوجود نمی آورد لذا ترک آن امر مشکلی نیست ولی این مستحبات هستند که انسان را به سوی خدا نزدیکتر می کند. در واقع اگر ما واجبات را به درختی تشبیه کنیم مستحبات میوه های آن درختند لذا ارزش درخت با میوه آن است.
از این سه مطلب به این نتیجه میرسیم همین که برای تحصیل واجبات امید بثواب داریم کافی است مضاف بر این که روایات صحیح دراین باره هم وارد شده است.
منابع :
- 1. آیت الله خويى(ره) ، سيد ابو القاسم ، (1369)، معجم رجال الحديث، قم،مركز نشر آثار شيعه
- 2. ابن داود حلى، (1383)، رجال ابن داود، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
- 3. شيخ حر عاملى، (1409ق)، وسائل الشيعة، قم، مؤسسه آل البيت
- 4. شیخ صدوق، (1046ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، چاپ اول، ناشر:دارالرضی
- 5. شیخ طوسی، ابوجعفر محمدبن الحسن، (1381ق)، رجال الشيخ الطوسي، ، نجف، انتشارات حیدریه
- 6. شیخ طوسی، ابوجعفر محمدبن الحسن، الفهرست، نجف، المكتبة المرتضوية
- 7. شیخ طوسی، ابوجعفر محمدبن الحسن،(1365)، التهذیب، تهران ، دار الكتب الإسلاميه،
- 8. شیخ کلینی، (1362)، الکافی، تهران، چاپ دوم، ناشر: اسلامیه
- 9. علامه حلی، (1411ق)، رجال العلامة الحلي، قم، چاپ : دار الذخائر
- 10. علامه مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران، ناشر: اسلامیه
- 11. غضائرى، احمد بن حسين، (1364)، رجال ابن الغضائري، قم، چاپ : مؤسسه اسماعيليان
- 12. قمی، عباس، (1380)، مفاتیح الجنان، تهران، چاپ دوم، موسسه انتشارات نبوی
- 13. نجاشی، احمد بن علی، (1407ق)، رجال النجاشي، قم، انتشارات جامعه مدرسين
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
